Bu yazımızda fazla mesai nedir ve fazla mesai ücreti hesaplamanın nasıl yapılacağı hakkında bilgi vereceğiz. İşverenler bazı dönemler talep yoğunluğundan dolayı işleri organize etmek için zaman sıkıntısı yaşayabiliyor. İşveren ile çalışan arasında protokole bağlanan iş saatlerinde aşımlar olabiliyor. Bu durumların oluşmasına fazla mesai denilmektedir. İşveren ile çalışanın haklarını takip etmesi için nelere yapılması gerektiğini fazla mesai ücretlerin nasıl hesaplanacağını tüm detaylarını yazımızda okuyucularımızla paylaştık.
Fazla Mesai Nedir?
Fazla mesai; 4857 sayılı İş Kanunu’nun 41. Maddesinde ön görüldüğü üzere, Türkiye’de haftalık mesai süresi 45 saat olarak belirtilmiştir. 45 saatin üzerinde çalışanlar fazla mesai şeklinde ifade edilmektedir. İşverenin işlerinin günü gününe ilerliyor, her gün yapılacaklar yapılıyor ve bir sonraki güne hazırlıklar yapılıyor.
Bu süreç ileriye doğru devamlı giderken unutmamanız gereken çok önemli bir nokta var : Çalışanınızın mesai ücreti. İşçin ve işverenin haklarını ve yapması gereken yükümlülükleri yerine getirmesi aynı zamanda bu süreci takibini yapması gerekli olan konulardan biride mesai ücreti hesaplama gelmektedir. Bu yazımızda 2023 yılında fazla mesai ücretleri nasıl hesaplanır, aklınıza takılan tüm sorulara cevap verelim.
Fazla Mesai Ücreti Nedir?
4857 sayılı İş Kanunu’nun 41. Maddesinde ön görüldüğü üzere, Türkiye’de haftalık mesai süresi 45 saat olarak belirtilmiştir. 45 saatin üzerinde çalışanlar fazla mesai şeklinde ifade edilmektedir.
Fazla Mesai Ücreti ; iş yeri sahibi olarak aldığınız çalışanlara belli bir maaş belirlediniz ve çalışanları işe alma sürecine başlattınız. Verilen bu ücret, kanunda haftalık maksimum çalışma süresine kadar olan mesainin karşılığı olacak şekilde kabul edilmiştir. Kanunda da belirtildiği gibi bu süreyi çalışanlarınıza aştırdığınız durumda fazla mesai ücreti vermeniz gerekecektir.
İşletmelerin çalışma sürelerini eşit olarak günlere böldüğünü göreceksiniz, genel olarak 7,5 saat eşit geliyor. İş verenin işlerinin yoğunlaşması durumunda işçi işveren arasında anlaşma sağlanması durumunda 45 saatlik mesainin belirli günlere yayıldığını göreceksiniz.
En önemli konu ise, hiç bir işveren günlük 11 saatin üzerinde işçisinden çalışını talep edemez ve çalıştıramaz.
Ek olarak diğer husus ise, hatalık mesainiz 45 saatin altındaysa haftalık 45 saate kadar yapılmış mesailer fazladan çalışama yani ” fazla sürelerde çalışma” diye adlandırılır. Fazladan mesai ücretini hesaplama işlemini nasıl yapabilir peki ?
Fazla Mesai Hesaplama Formülü Nedir?
Fazla mesai ücret hesaplama için öncelikle brüt maaşı 225’e bölmek gerekir ve böylece saatlik ücrete ulaşılır. Fazla mesai ücreti ise elde edilen tutarın 1,5 ile çarpılmasıyla elde edilir.
- Saatlik brüt ücret = Aylık brüt ücret / 225
- Fazla mesai ücreti = (Saatlik brüt ücret x 1,5) x fazla mesai süresi)
Örnek hesaplamalar için aşağıda yer alan tabloları kontrol edebilirsiniz.
| Çalışanın Aylık Brüt Ücreti | Saatlik Brüt Ücret | Saatlik Fazla Mesai Ücreti |
| 10.008 TL | 44,48 TL | 66,72 TL |
| 12.000 TL | 53,33 TL | 80,00 TL |
| 15.000 TL | 66,67 TL | 100.000 TL |
| 20.000 TL | 88,89 TL | 133.33 TL |
| 25.000 TL | 111,11 TL | 166,67 TL |
Her bir çalışanınızın şirketinize olan maliyetini hesaplamanın beraberinde, düzenli bir biçimde mesai hesaplamalarının da yapılması gerekmektedir.
Eğer ki serbest zaman sürelerini iş yerine yazılır olarak bildirmek şartı ile fazla mesaiyi takip eden altı ay içerisinde izin olarak kullanılabilir. Ama bu izin hakkı işverenin işlerinin yoğunluğuna göre organize etme hakkına sahiptir.
İşveren isterse izini parçalayarak isterse toplu kullanılabilir. Bu sebeple yapılan mesailerin takibini titiz bir biçimde hayata geçirmek büyük önem taşımaktadır. Tüm şirket çalışanınızın firmanıza olan maliyetini hesaplamanın beraberinde, düzenli bir biçimde mesai hesaplamalarının da yapılması gerekmektedir.
Evraklar
