Müstahsil makbuzu çiftçiler arasında sıklıkla kullanılan bir makbuz türü olarak bilinir. Müstahsil makbuzları genel olarak defter tutan toptancı ya da çiftçilerin defter tutmayan çiftçilerden satın aldıkları ürünler karşılığında düzenledikleri ticari belgelerdir. Müstahsil makbuzu örneği word ve pdf formatında yazının en altından indirebilirsiniz.
Müstahsil Makbuzu Nedir?
Müstahsil makbuzları iki nüshadan oluşur. Çiftçilere imzalatılan makbuzların kopyası işletmelerde, aslı ise çiftçilerde kalır. Müstahsil kelimesi Arapça kökenli bir kelimedir ve üretici anlamına gelir. Bu makbuzlar defter tutmayan çiftçiler açısından bakıldığında fatura niteliğindedir. İki taraflı olarak düzenlenen makbuzların bir tarafında satıcı – üretici yer alır. Diğer tarafında ise defter tutan tüccar – çiftçi yer alır. Müstahsil makbuzları hukuki nitelik taşıyan elektronik belgelerdir. Bu nedenle e- müstahsil makbuzu olarak da bilinir. Ürünü satan kişinin karşı tarafa verebileceği ticari bir belge bulunmadığı için, satıcının müstahsil makbuzunu imzalaması gerekir.
Müstahsil Makbuzu Kim Düzenler
Satın alınan ürünler karşılığında düzenlenen müstahsil makbuzları, alışveriş durumlarında düzenlenmesi ve kesilmesi zorunlu olan ticari belgelerdir. Müstahsil makbuzlarına “üreticiye kesilen makbuz” da denilebilir. Müstahsil makbuzları Vergi Usul Kanunu’na göre düzenlenir. Müstahsil makbuzu örneği incelendiğinde bu makbuzların nasıl düzenlenmesi gerektiği, makbuzlarda hangi bilgilerin yer alması gerektiği konusunda daha net bilgi sahibi olmak mümkündür.
Müstahsil makbuzlarında genel olarak bazı bilgilerin bulunması zorunluluğu vardır. Bu bilgiler şunlardır:
- Malı satan çiftçinin adresi, adı, soyadı
- Malı alan tüccar ya da çiftçinin adı, soyadı, adresi ve unvanı,
- Makbuz düzenlenme tarihi,
- Satılan mala ilişkin bilgiler (malın cinsi, miktar ve bedeli)
- Senet Tahsilat Makbuzu için tıklayınız.

Müstahsil Makbuzu Nasıl Doldurulur?
Müstahsil makbuzları, kişilerin isteğine göre gider faturaları gibi noterlerden ya da maliye ile anlaşması olan matbaalardan temin edilebilir. Fatura ve fatura yerine geçen tüm belgelerde olduğu gibi yeni işe başlayacak olan işletmelerin işe başlamadan önce; hali hazırda kullanmış olduğu koçanı bitiren işletmelerin ise bitmeden önce müstahsil makbuzlarını temin etmesi gerekir. Müstahsil makbuzu stopaj oranları sıklıkla araştırılan konular arasında yer alır. Defter tutmadığı bilinen çiftçilerden alınan ürünler üzerinden Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. Maddesi gereği gelir vergisi kesilir ve kalan tutar satıcı tarafa ödenir.
Vergi oranları ise şu şekildedir:
- Zirai ürünler için %4
- Çiftçi borsaya kayıtlı değilse %2
- Hayvansal ürünler için %2
- Çiftçi borsaya kayıtlı ise %1 oranında vergilendirilir.
- Tahsilat Makbuzu Örneği için tıklayınız.
E Müstahsil Makbuzu Nedir?
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından belirtilen usul ve esaslara göre elektronik ortamda da düzenlenen müstahsil makbuzları kâğıt formları ile aynı hukuki özelliklere sahiptir. E müstahsil formlarının kullanılması zorunlu değildir. Müstahsil makbuzu muhasebe kaydı işlemleri elektronik sistemler sayesinde oldukça kolay bir hal almıştır. Bu makbuzların elektronik ortamda düzenlenmesi, kolaylıkla saklanıp arşivlenebilmesi açısından sıklıkla tercih edilir.
Müstahsil Makbuzu Örneği
Müstahsil makbuzları uzun süre saklanamadığı ve baskı maliyeti oluşturduğundan dolayı e müstahsil formlarına göre daha az tercih edilir. Aşağıdan müstahsil makbuzu örneği word ve pdf formatında indirebilirsiniz.
Evraklar