Bilirkişi nedir nasıl olunur ve ücretleri Bilirkişilik, hâkimler veya savcıların isteği üzerine çalışan ve uzman olduğu konular hakkında mahkemeye bilgi sunan kişidir. Bilirkişiliğe uzmanlığını herhangi bir konuda ispat etmiş bir kişi veya adli tıp kurumu gibi uzmanlık gerektiren bir kurum çalışanı da başvurabilir.
Bilirkişi Nedir?
Bilirkişiler uzmanlığı doğrultusunda oyunu veya görüşünü sözlü ya da yazılı olarak bildirilmesi istenen gerçek ya da tüzel kişidir. Bu kişiler, hâkim ve savcıların bilgisi dışında olan konuların açığa kavuşturulması için o konunun uzmanı olanlardır. Konular, incelemelerin niteliğine göre farklılık gösterir ve her alanda olabilir.
Bilirkişilik Nasıl Yapılır?
Ceza yargılamasındaki uyumsuzluğun çözümü için, teknik bilgi gerektiren hallerde bilirkişilik, uzmanlığı hakkında bilgisine başvurulan kişilerdir. Bilirkişiler hâkimlerin veya savcıların görevlendirmesiyle soruşturma ve kovuşturma aşamalarına dâhil olurlar. Bu kurum, bir usul hukuku kurumudur ve bilirkişi raporları mahkeme için bağlayıcı değildir. Hâkimler, bilirkişi raporlarını delillerle birlikte incelerler.
Bu kurum, delillerin içeriğini değerlendirebilmek ve deliller elde edebilmek için başvurulan bir vasıtadır. Bu görevi icra ederken tarafsız olmalıdır. Eğer tarafsızlık açısından görevi kötüye kullanırsa, hâkim bilirkişiliğini reddedebilir. Hâkim ve savcıların genel bilgilerinin olayı çözmeye yeterli olması durumunda, bilirkişiliğe başvuramazlar. Bilirkişilerin eşit görev dağılımının olabilmesi için aylık bakabileceği dosya sayısı düzenlenmiştir.
Bilirkişi Nasıl Olunur?
Bilirkişi olmak için yapılması gereken işlemleri ve şartları sizler için sıraladık. Bilirkişilik faaliyetlerinde bulunabilmek için bazı şartları taşımanız gerekmektedir. Bu usul ve esasları detaylı bir şekilde yazımızda anlatmaya çalışacağız.
- İlk olarak, kasten işlenen suçlardan 1 yıldan fazla hüküm giymemek ve devlete ve anayasal düzene karşı işlenmiş suçlardan hüküm giymemek
- 25 ve üzeri yaşta olmak
- Terör örgütleri ile ilişkisi olmamak
- Daha önce bilirkişilik yapmaktan yasaklı olmamak
- Disiplin yönünden meslekten çıkarılmamış ve mesleki faaliyetlerinden de geçici veya sürekli olarak yasaklanmamış olmak
- Bilirkişilik temel eğitimini tamamlamış olmak
- Bilirkişilik için başvurduğu uzmanlık alanında en az 5 yıl aktif olarak çalışmış olmak
- Bilirkişilik yapabilmek için uzmanlık alanını gösteren belgelere (diploma, mesleki yeterlilik gibi) sahip olabilmek
- Hukuk öğrenimini görmüş kişiler, uzmanlık alanında yer alan nitelikleri taşıyorlarsa bilirkişiliğe başvurabilirler.
- Yapılan başvurular, niteliklerinin yeterli bulunmadığı gerekçesiyle reddedilirse 1 yıl geçmedikçe tekrardan bilirkişilik için başvuruda bulunamazlar.
- Fiili çalışma sürelerine, staj süreleri ve meslek öncesi eğitim süreleri dahil edilmemektedir.
Bilirkişi başvurusu yapmak için Adalet Bakanlığı sitesindeki bilirkişi portal bölümüne girmeniz gerekmeniz gerekmektedir. 2021 yılında bilirkişi asgari ücret tarifesi ve son duyurları Bilirkişilik Daire Başkanlığı sitesinden ulaşabilirsiniz.
Eğer bu şartları taşıyorsanız, bilirkişi olabilmeniz için başvuru yapmanız gerekmektedir. Peki, bu başvuru nasıl yapılır?
- Yerleşim yeriniz veya mesleğinizi icra ettiğiniz yerin bağlı olduğu bilirkişilik bölge kuruluna veya ilgili bölge kuruluna adli ya da idari yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonlarına gerekli belgeler eklenerek yazılı bir şekilde yapılır.
- Adalet komisyonlarına yaptığınız başvuru, UYAP üzerinden bilirkişilik bölge kurullarına iletilir.
- Bilirkişiliğe başvuru e-Devlet üzerinden yapabileceğiniz gibi UYAP üzerinden de gerekli adımları izleyerek de yapabilirsiniz.
- Başvurular, şahsen yapılmalıdır. Vekâlet yoluyla veya posta yoluyla başvuru yapamazsınız.
- Eğer başvurunuz birden fazla bölge kurulunun listesine kayıtlı olmak için ise başvuruda bulunamazsınız.
E-Devlet üzerinden Bilirkişi UYAP Portal bölümüne girmek için ilgili bağlatıya tıklayabilirsiniz.
Bilirkişi Ücretleri Ne Kadar?
14.12.2022 tarihli ve 32043 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2023 yılı Bilirkişilik asgari ücret tarifesinin 6. maddesine göre;
a) İcra ve iflas daireleri ile satış memurluklarında görülen işler için 580,00 TL
b) Sulh hukuk ve tüketici mahkemelerinde görülen dava ve işler için 580,00 TL
c) İcra hukuk ve icra ceza mahkemelerinde görülen dava ve işler için 580,00 TL
ç) Asliye hukuk mahkemelerinde görülen dava ve işler için 960,00 TL
d) Aile, iş ve kadastro mahkemelerinde görülen dava ve işler için 770,00 TL
e) Asliye ticaret ile fikri ve sınaî haklar mahkemelerinde görülen dava ve işler için 1.160,00 TL
f) İdare ve vergi mahkemelerinde görülen dava ve işler için 960,00 TL
g) Cumhuriyet başsavcılıklarında yürütülen soruşturmalar için 580,00 TL
ğ) Sulh ceza hâkimliklerinde görülen işler için 580,00 TL
h) Asliye ceza mahkemelerinde görülen dava ve işler için 960,00 TL
ı) Ağır ceza mahkemelerinde görülen dava ve işler için 1.160,00 TL
i) Bölge adliye ve bölge idare mahkemelerinde görülen dava ve işler için 1.220,00 TL
j) Yargıtay ve Danıştay’da ilk derece mahkemesi sıfatıyla görülen dava ve işler için 1.540,00 TL
şeklinde bilirkişi ücretleri belirlenmiştir.
Bilirkişi raporuna itiraz süresi : Bilirkişi raporu tebliğ edildiği günden itibaren 2 hafta süre içinde itiraz edilebilmektedir.
Evraklar
