Beyan ya da beyanname, resmi bir işte yapılan bilgilendirmeye verilen isimdir. Beyan belge olarak hazırlanır. Beyanname hazırlanırken farklı içeriklere sahip olacağından dolayı farklı çeşitleri vardır.
Kullanım amacı farklı olan beyanın resmi işlemlerin takiplerinde ve kontrolünde önemli bir etkisi vardır. Beyanname ile ilgili belgeler yazı ile fiziksel ya da dijital olarak ilgili kurumlara teslim edilmelidir. Beyanname bir kişi tarafından hazırlanabildiği gibi bir kurum tarafından da hazırlanabilir. Vergi, ödemek amacıyla hazırlanmış olan beyannameler vergi dairelerine iletilir.
Beyanname Ne İşe Yarar?
Yukarıda da bahsetmiş olduğumuz gibi resmi bir işlemin başlatıldığını karşı tarafa bildirmek için kullanılıyor. Resmi süreçte bilgilendirme yapılması her iki taraf açısından da önemlidir. Beyan verilmesindeki ana nedeni borçların bildirilmesi ve ödeme sürecinin başlatılmasıdır. Beyanname sonrasında ortaya çıkan vergi süresinde ödenmezse bu durum çeşitli yaptırımlar ortaya çıkabilir.
Beyanname Çeşitleri Nelerdir? 2024
Günümüzde kullanılan farklı beyanname çeşitleri vardır. Aşağıda bu beyannameler belirtilmiştir.
- Kira Beyannamesi:
Kira beyannamesi sayesinde ev sahipleri gelir vergisini devlete ödemek zorundadır. Sürecin yasal olarak ilerleyebilmesi için vergi mükelleflerinin mutlaka beyanname vermesi gerekir.
- Muhtasar Beyanname:
10 kişiden daha az personel çalıştıran işletmeler her 3 ayda bir bu beyannameyi vermek zorundadır.
- Kurumlar Vergisi Beyannamesi:
Adından da anlaşılacağı üzere bir kurumun bir yıl içerisinde elde etmiş olduğu safi kazanca göre hesaplanır ve ödeme gerçekleştirilir. Kurumlar vergisi beyannamesi ayın 25. Gününde verilmesi gerekir.
- Düzeltme Beyannamesi:
Düzeltme beyannamesi adından da anlaşılacağı üzere bir kuruma verilmiş olan beyannamedeki eksikliklerin veya hataların giderilmesi amacıyla verilir. Beyanname veren kişi bu beyannameyi düzenleme hakkına sahiptir ve bunun içinde düzenleme beyannamesi vermek zorundadır.
- Basit Usul Beyanname:
Mükellefler tarafından dijital platformdan online olarak gönderilen bir beyanname türüdür. Kişi ödeme yapmakla yükümlü olduğu vergilerini bir yıl içinde iki taksit halinde ödeyebilir.
- Geçici Vergi Beyannamesi:
Geçici vergilerin tahsil edilmesinde uygulanan bir beyanname türüdür. Vergi ödemekle yükümlü olan bir mükellef her 3 ayda bir kazançları üzerinden vergi ödemek zorundadır. Bu beyannameler 3 aylık dönemin sonunda oranlarına göre verilmelidir.